Ocena „zrzutu ekranu” autentyczność i jego wiarygodności dla celów dowodowych w procesie karnym
1. Autentyczność i wiarygodność
- Zrzut ekranu musi być wiarygodny, tzn. niezmodyfikowany i przedstawiający rzeczywisty stan rzeczy.
- Powinien zawierać istotne informacje, takie jak:
- Data i czas wykonania.
- Adres URL (w przypadku treści internetowych).
- Całość komunikatu lub kontekstu, aby uniknąć wyrwanych z kontekstu treści.
2. Potwierdzenie autentyczności
W sprawach karnych druga strona (np. oskarżony) może zakwestionować dowód, dlatego dobrze jest:
- Zabezpieczyć materiał w sposób utrudniający jego podważenie, np. za pomocą eksperta IT (który będzie później wskazany jako świadek).
- Zapewnić dodatkowe dowody wspierające zrzut ekranu, takie jak:
- Logi systemowe.
- Oryginalne pliki elektroniczne.
- Zeznania świadków, którzy mogą potwierdzić zawartość ekranu.
3. Zabezpieczenie elektroniczne
W sprawach karnych szczególnie istotne jest odpowiednie zabezpieczenie dowodów cyfrowych. Czasem konieczne może być uzyskanie ekspertyzy biegłego sądowego z zakresu informatyki, który potwierdzi, że zrzut ekranu jest autentyczny i nie został zmanipulowany.
Okazuje się, że kopia cyfrowa ma sumy kontrolne oraz atrybuty, które muszą być tożsame z datą wykonania.
4. Przepisy dotyczące dowodów elektronicznych
Zrzut ekranu może być traktowany jako dowód elektroniczny, który w myśl art. 115 § 14 Kodeksu karnego obejmuje m.in. dane zapisane w formie cyfrowej.
Oznacza to, że takie materiały są w pełni dopuszczalne, o ile nie naruszają zasad procesowych.
5. Przykłady użycia w sprawach karnych
Zrzuty ekranu mogą być dowodami w sprawach związanych z:
- Przestępstwami internetowymi (np. groźby, oszustwa, zniesławienie).
- Cyberprzestępczością (np. phishing, hacking).
- Dowodami na istnienie kontaktu lub działań podejrzanych (np. rozmowy na czacie, e-maile).
6. Rola sądu i prokuratora
Sąd i prokurator oceniają, czy zrzut ekranu jest istotny dla sprawy i czy jego autentyczność jest wiarygodna.
W przypadku wątpliwości mogą powołać biegłego sądowego lub zażądać dostarczenia oryginalnych danych